Antisosyal Kişilik Bozukluğu

Antisosyal kişilik bozukluğu, bulunan kişiler hem ergenlikte davranış bozukluğu geçmişi olan hem de yetişkinlik döneminde sosyal açıdan tehlikeli ve sorumsuz davranışlara sahiptir. Sosyopati olarak da anılan bozukluk, psikopati ile bağlantılı bir psikolojik bir dengesizliktir. Aralarındaki fark sadece semptomlardan kaynaklanır. Psikopati sosyopatiye göre daha ağır yaşanmaktadır. Sosyopatide semptomların yanında ahlaka aykırı olan davranışlar gözlemlenir. Bu rahatsızlığa sosyal çevrenin neden olduğu düşünülmektedir. Bu kişilere halk arasında sosyopat denmektedir. Bu durum sadece kişilik bozukluğunu anlatır. Akıl hastalığı olarak nitelendirilemez. Rahatsızlığın temel özellikleri manipülasyonlar ve hilekarlıklardır. Hastaların tedavi edilme motivasyonu çoğunlukla kişiyi değişime zorlayan dış kaynaktan gelir. Aile bireyleri, işverenler, arkadaşlar, hukuk sistemi kişiyi gergin ilişkilerinden, kabul edilemez davranışlarından ötürü tedavi için zorlarlar. Bu zorlama işten çıkarılma, okuldan kovulma gibi yaptırımlar şeklinde uygulanır. Hukuk sistemi ise hapishaneye girmeye zorlar. Bunların neticesinde kişi terapi almayı seçer. Hastalığın nedenleri arasında en etkili olanlar genetik yatkınlık ve çevresel etkiler sayılabilir.

Aşağıda yer alan semptomların en az üçünü taşıyan kişiye antisosyal kişilik bozukluğu teşhisi yapılabilir.

Erkeklerde daha fazla görülen rahatsızlık, 18 yaşından önce kesin olarak teşhis edilemese de çocuklarda hastalıkla ilintili bazı işaretler görülebilir. Bu belirtiler hayvanlara eziyet etme, uzun süre devam eden yatak ıslatma, yangın çıkarmaya meyilli olmaktır. Bunları yaşayan çocuklarda ileride antisosyal bozukluk olabileceği kesin olarak söylenemese de bu rahatsızlığı yaşayan kişilerin geçmişinde bu belirtilerin olduğu belirlenmiştir.

Bu rahatsızlığın tedavisi oldukça zordur. Hastanın ve terapistin becerileri ve motivasyonu oldukça önemlidir. Tedavide bilişsel işleyişin zenginleştirilerek, sosyal ve ahlaki davranışın geliştirilmesine çalışılmalıdır. Hastaların ahlaki gelişimlerini dikkate alarak, psikolojik gelişim kuramından yola çıkıp, tedaviyi belirlemek gerekir. Tedavi planı hazırlanırken terapist, hastaya tedaviye katılımın gerekliliği konusunda bilgilendirmelidir. Çünkü hastalar diğer insanların onları kabul etmediğini ya da özgürlüklerini kısıtlamak istediğini düşünürler. Terapilerin süresi, kuralları, iptal ilkeleri gibi detaylara uyulmalıdır. Hastalar iyileşme ihtimallerini zor olarak görse de terapistin bunun tedavi edilebilir olduğunu iletmesi oldukça önemlidir. Bu hastalarda motivasyonu sağlayarak, iyileşme sürecini kısaltacaktır.