Psikotik Türleri ve Özellikleri

Psikotik

Psikotik, psikozların etkisiyle umutsuzluk içinde olan, kendisinden bile kuşkulanan, dayanma gücünü yitirerek depresif bir hal alan, hassas ve kırılgan bir yapıya sahip olan, kendi sınırlarını bile kaybeden, bunları sürekli olarak yaşayan kişiler için kullanılmış bir tanımdır. Psikotik olan bir insan aslında gerçek tepkilerini vermektedir. Düşünceleri kendine has, ani ve dağınık bir şekildedir. Psikotik kişi gerçekle bağlantısını koparmıştır. Tamamen bir hayal dünyasında yaşamaktadır. Bütün insanlar gerçeklikten kopmaya zorlanabilir. Aşırı hassasiyet olduğunda, yaşamdaki bunalımlarda kişinin anlama yeteneği aşılabilir. Ancak her psikoz, herkeste farklı yaşanır. Bu kişiler çevresine uyum sağlamakta zorlanır. Kendi dünyalarında başkalarından soyutlanmış şekilde yaşamaya devam ederler.

Psikotik olmak ne demektir?

Bu durum aşırı duyarlı bir hale gelmektir. Kişide dışsal gerçeklik ve içsel idrak sınırları kaybolmuştur. Kişi saydam bir hale gelmiş, içsel çatışmaları halüsinasyon olarak dışarıya vurmuştur. Dış etkilerde değerlendirilmeden içeriye girer. Kişi her şeyi kendi kişiliğiyle birlikte algılar.
Psikotik olma bir çocuk gibi algılama durumuna girmektir. Çevresinde olan her şeyi kendisiyle bağdaştırır. Tartışan iki kişinin tartışma sebebini kendisi olarak görür. Çocuklarda olan bu durum, psikotik olan kişilerde yeniden yaşanır. Beyin acil olarak ruh geçmişine dönüş yapar. Bunun yetişkin kişiler için tanımlaması gerçeklerden kopuş anlamına gelir. Sebep ne olursa olsun, geçmişe dönüş kaçınılmazdır.
Kişide algılama ya da idrak rüyada olduğu şekilde hissedilir. Fakat bu durumda uykuda olmanın koruyuculuğu bulunmamaktadır. Kişi rüyada olduğunda uçmak isterse, uykuda olduğundan bundan zarar görmez. Ancak psikoz halinde uçmak istediğinde, ölüme kadar gidebilecek şeyler yaşanabilir.
Kişide beden ve ruh kendine has algılamalar geliştirir. Duyular kendi çizdiği yoldan giderek, kendini soyutlar. Kulaklarda ve gözlerde değiştirilme özelliği olmayan sesler ve resimler gözlenir. Çünkü işitme ve görme merkezinde olan sinirlerin %30 kadarı göz ve kulaktan, %70 kadarı beynin bölümlerinden gelir.

Bir psikozun anlamı nedir?

Kişide uyuşturucu etkisi olmadan gerçeklik farklı şekilde algılanmakta ve işlenmektedir.
Kişiye özel algılama nedeniyle, kulak ve göz tarafından değiştirilme özelliği olmayan sesler ve resimler meydana gelir.
Kişide aşırı hassaslık, iç dünyanın dışa çıkması, dış dünyanın filtreleme olmadan içeriye girmesi oluşur.
Uykudaki koruyuculuk olmadan, rüyaların içinde olma durumu psikozda risk taşımaktadır.
Çocuksu algılamaya geri dönmek.
Kişiler özerklik için umutsuzca mücadele ederler.
Kişiler doğallığı kaybetmiş, her şey gayret istemekte ve kendiliğinden olmamaktadır.
Kişide derin bir kararsızlık vardır.
Kişiler özgünlük ve anlam için mücadele ederler.

Bir psikozun belirtileri nelerdir?

Psikoz akut olduğunda pek çok belirti öncesinde etkisiz şekilde görülebilir. Bu belirtiler erken uyarı veren belirtilerdir. Fakat bunlar zor tespit edilebilir. Bu belirtiler genellikle daha farklı durumlara yorulur. Psikoza ait erken belirtiler ise;

Huyun değişmesi: Sinirlilik, hassasiyet ve aşırı duyarlılık, uyku bozuklukları, tuhaf giyim şekli, enerji kaybı şeklinde yaşanır.
Duyguların değişimi: Ruh halinde dalgalanmalar, depresyona girme, zarar görme ve tehdit edilme şeklinde korkuların yaşanması.
Verimliliğin değişmesi: Özellikle stres altındayken dayanıklılığın azalması, konsantrasyon bozukluğu ve performans azalması görülür.
Sosyal alanda değişiklik: Sosyal olarak geri çekilme, güvensizlik duyma, ilişkilerde sorun yaşanması görülebilir.
İlgilerin değişmesi: Birden ortaya çıkan olağan dışı ilgilerin olması, doğaüstü şeylere gösterilen ilgi.
Algılama ve idrakın değişimi: Kişide olağan olmayan algılamaların ve idraklerin olması gözlenir.

Psikotik bozukluklar psikozlar

Diğer psikotik bozukluklar psikozlar: Paranoid bozukluklar ve şizofreni arasında gidip gelen ve şizofreni ile paranoid teşhisi koyulamayan psikoz olayları farklı gruplarda incelenir. Bunlar;