Uykusuzluk Nedenleri

Uykusuzluk; genel anlamda kişinin uyumakta güçlü çekmesi, hiç uyuyamaması ya da derin uykuya dalamayarak uykusundan yeterli verimi alamaması durumudur. Genelde stresli ve bunaltıcı bir hayat süren kişilerde daha sık görülen uykusuzluk; gece uykuya dalamama, sabah olması gerekenden çok daha erken kalkma, geceyarısı sık sık uykudan uyanma, vs. Şekillerde uykunun farklı evrelerinde kendini gösterebilir.

Uykusuzluk rahatsızlığına karşı alınabilecek en önemli etken tabi ki stresten ve depresyondan uzak durmaktır. Depresyona girmek tabi ki kısmen elde olmayan bir durum olsa da insanın günlük koşuşturma içinde kendisini gerilmesine sebep olabilecek durumlardan, sinir sistemini baskı altına alacak işlerden kaçınması mümkündür. Eğer yoğun ve stres getiren bir mesleğimiz varsa dikkat edilmesi gerek husus budur. Günlük yaşamda stresin bir nebze bile olsa azalması uyku düzenine önemli bir ölçüde yardımcı olacaktır.

Bir diğer önemli husus ise; özellikle şehir hayatı yaşayan insanların sık sık ihmal ettiği bir durum olan düzenli uykudur. Şehir hayatının getirdiği tempo gereği hafta için geç yatıp, çok erken kalkan ve hafta sonu da yine geç yatıp, öğleden sonralarında uyanan bir insanın uyku düzeni yerine oturamayacak; beynin uykudan sorumlu kısımları ve bu kısımların salgıladığı hormonlar kendini rutine sokamayacaktır. Bu da hormon bozukluğundan dolayı uykusuzluğa sebep olacaktır. Uyunabilse bile bu son derece sağlıksız bir uyku olacaktır.

Yukarıda bahsettiğimiz biyolojik ve psikolojik nedenlerin ayrıntılarına inecek olursak; biyolojik anlamda uykusuzluğua sebep olan etkenlerin başında kullanılan bazı ilaçlar veya görülen bazı tedaviler olduğunu görürüz. Buna en güzel örnek; insanın enerji kazanmasını, uyuşukluğa düşmesini engellemeye yönelik ilaçlar veya aynı şekilde beyni uyanık olması yönünde uyarabilecek tedavilerdir.

Psikolojik sebepler ise uykusuzluğun nedenleri arasında daha çok eğilinmesi gereken bir alandır. Çünkü biyolojik nedenlerden kaynaklanana bir uykusuzluk o ilacın alımı durdurulduğu zamanda sona erecektir. Ama psikolojik sebepler tamamen o kişinin beyninde olup biten sebeplerdir. Uykusuzluğa sebep olacak en önemli psikolojik etken depresyondur. Bilindiği üzere depresyon insanın yaşam enerjisini emerek hayattan zevk almasını engeller, depresyona giren insan yataktan kalkıp iş yapmak, bir yere koşuşturmak için yeterli enerjiyi kendinde bulamaz. Bir süre sonra ise uyku saatleri düzensizleşmeye, en son evrede de uykusuzluk yaşamaya başlayarak geceleri uyuyamamaya, uyusa bile sık sık uykudan uyanmaya, sabah erken kalkmakta zorlanmaya başlar. Depresyon dışında başa gelebilecek bazı benzeri rahatsızlıklar da dönemsel olarak uykusuzluğa sebep olabilirler ama depresyon kadar tehlikeli değildir.

Bunlara ek olarak; uyunacak odada havanın kirli olması (Sürekli sigara içilen bir odanın havalandırılmadan uyunması gibi), uyumadan önce çay, kahve gibi içeceklerin çok tüketilmesi, aynı şekilde uyumadan önceki 1-2 saatlik zaman diliminde çok sigara içilmesi gibi durumlar da uykusuzluğun nedenleri arasındadır. Bu durumlara dikkat edilmediği takdirde; sabah erken kalkmakta ve dinç uyanmakta zorluk çekilebilir.