Başarısızlık, yapılan bir işten beklenen sonucu alamamak veya belirlenen hedefe ulaşamamak anlamına gelir. Örneğin, bir öğrenci yıl sonunda derslerini geçemezse başarısız olarak kabul edilir. Sınavlarda belirli bir notun altında kalanlar o sınavda başarısız olmuş sayılır.

Başarısızlığın sebepleri çeşitlidir. Ali Fuat Başgil, “Gençlerle Başbaşa” isimli kitabında tembellik ve kötü arkadaşları başarısızlığın iki temel sebebi olarak belirtmiştir. Yazar bu kitapta ayrıca başarısızlığın önüne geçmek için önemli tavsiyelerde bulunur. Başarısız olmamak, yani başarılı olmak için çalışmamız ve çaba sarf etmemiz gerekmektedir. Biz üzerimize düşeni yaptıktan sonra sonuçların Allah'ın elinde olduğunu unutmamalıyız. Sebepleri yaratan Allah’tır ve sebeplere riayet etmek fiili dua olarak kabul edilir.

Başarısızlığın diğer bir sebebi kötü arkadaşlardır. Bazı insanlar iyiliğe davet eder ve bunlar iyi arkadaşlardır, bazıları ise kötülüğe davet eder ve bunlardan uzak durmak gerekir. Bu kötü arkadaşlar, bir nevi ağustos böceği-karınca hikayesindeki ağustos böceği rolünü oynarlar. Çalışanları küçümserler ve onlara kötü lakaplar takarlar. Bu tarz insanlar, kendileri dünya ve ahirete faydası olmayan işlerle uğraştıkları gibi başkalarını da böyle boş işlerle uğraşmaya davet edebilirler. Bu nedenle, kötü insanlarla arkadaşlık yapmak başarısızlığa yol açabileceği gibi, iyi insanlarla arkadaşlık yapmak da başarı için bir vesile olabilir.

İnsanlar işlerini yaparken bir amaçları vardır ve bu amaç doğrultusunda başarılı olmak isterler. İnsanların dünyaya gelişinin de bir amacı vardır; bu amaç Allah’a kulluk ve ibadet etmektir. Başarısızlığa sebep olabilecek kötü arkadaşlara karşı dikkatli olmamız gerektiği gibi, asıl dünyaya geliş amacını gerçekleştirmemiz için uğraşan şeytana karşı da dikkatli olmalıyız. Onunla arkadaşlık yapmaktan kaçınmalıyız.

Yukarıda başarısızlık sebepleri olan tembellik ve kötü arkadaşlardan bahsettik. Başarılı olmak için çalışmanın ve kötü arkadaşlardan sakınmanın gerekliliğini vurguladık. Başarısız olmamak için gayret etmeliyiz. Gayret bizden, başarı Allah’tandır. Sebepler dünyasında üzerimize düşeni yapmalı, sonuçları ise tevekkül ile Allah’a bırakmalıyız.