Nevrotik bozukluklar, bireyde aşırı şefkat isteme, odaklanamama, güvensizlik, plan yapamama, düşmanca ve saldırgan tutumlar, anormal cinsel davranışlar, nefret ve kin gibi sağlıklı bireylerden ayıran tutum ve davranışlar şeklinde ortaya çıkar. Bu davranışlar genellikle nevrotik bozukluklar olarak tanımlanır. Nevrotik ve normal kişilik arasında belirgin bir ayrım çizgisi bulunmamaktadır ve herkesin nevrotik eğilimler taşıyabileceği kabul edilir. En basit haliyle sinirlilik olarak tanımlanan nevrozlar, psikolojik ve işlevsel belirtiler gösterir. Bu davranışların temelinde kaygı bulunmaktadır ve genellikle davranış bozukluğu olarak anılır. İnsanlarda kaygı, korku, kuruntu ve huzursuzluk olarak görülür. Bu kişilerin çoğunluğu kaygılarının bilincindedir ve kaygılarla başa çıkmada çeşitli savunma mekanizmaları kullanırlar. Ancak bu mekanizmalar genellikle kaygıyı bastırmada başarısız olur veya abartılı biçimde kullanıldığında anormal davranışlara sebep olur. Psikolojik olarak tedavi gören kişilerin çoğunluğu nevrozdur. Bu rahatsızlık nadiren hastanede tedavi gerektirir, ancak bireyler üzerinde bozucu etkiler yapar. Gereksiz yerlerde üzülme, en küçük şeyi büyütme gibi tepkiler verme durumunda nevrotik belirtiler gösterildiği söylenebilir.

Nevrotik bozukluklar, çeşitli bedensel ve psikolojik belirtilerle kendini gösterir.

Danışma yöntemi, terapistin benimsediği kuram çerçevesinde farklılık gösterecektir. Nevrozlar psikanalizde doğuştan gelen durum olarak görülürken, bilişsel ve davranışçı kuramlar sonradan oluşturulan şemalar ve bilişlere dayandırılmaktadır.

Kaygı bozukluklarında ilaç tedavisi ile bilişsel müdahale stratejileri oldukça etkilidir. Danışan, bilişsel stratejileri anlayabilecek durumda olması ve yaşadığı kaygının sorunlu ve/veya akılcı olmayan bilişlerden kaynaklandığı fark ettirilirse terapötik süreç başarılı olacaktır.