Kararsızlık
Kararsızlık, insanların günlük yaşamlarında karşılaştıkları durumlarda kolayca karar verememeleridir. Bu kişiler, ne giyeceklerine, ne yiyeceklerine, nereye gideceklerine bir türlü karar veremezler. Bazıları karar vermiş olsa da, bu kararlarının doğru olup olmadığını sürekli olarak sorgularlar. Kararsızlık, hem bunu yaşayan kişi hem de çevresindekiler için oldukça yıpratıcı bir süreçtir. Her konuda karar vermek, gerçekte kolay bir davranış değildir. Karar verebilmek için ne istediğini bilmek, kendini tanımak, gereksinimlerini ve zorunluluklarını anlamak, dış koşulları değerlendirmek ve sonuçları öngörebilmek gerekir. Bu unsurlarda oluşacak bir aksaklık, kişide kararsızlık sonucunu doğurur. Karar verme süreci kişiden kişiye farklılık gösterir. Bazı kişiler ciddi ve önemli bir konuda ayaküstü karar verebilirken, bazıları basit konularda bile karar vermekte zorlanırlar. Kararsızlık çeken kişilerin iç dünyalarında sürekli olarak birbiriyle çelişen veya çatışan istekler bulunmaktadır. Bu isteklerin hangisine karar vereceklerini bilemezler. Yanlış bir karar vereceklerinde kaybedecekleri şeyleri düşünerek kararsızlık yaşarlar. Kişinin kararsız olması halinde öncelikle bunun gerçek kararsızlık olup olmadığı belirlenmelidir. Bazı durumlarda önemsizlik, üşenme veya isteksizlik gibi durumlar kararsızlık gibi görünebilir.
Kararsızlığı Etkileyen Faktörler
Bir kişinin yaşayacağı kararsızlığı etkileyen en önemli unsur kişilik yapısıdır. Ancak kararsızlığın ortaya çıkma sebebi kişilik yapıları arasında büyük farklılıklar gösterebilir. Kararsızlığı etkileyen unsurlar arasında seçim yapamama, özgüven eksikliği, neyin önemli olduğuna karar verememe, kimlik karmaşası, ayrıntıya takılıp kalma, kararı karşısındakinden bekleme, hayır diyememe, karşısındakini kıramama ve karşısındakinin baskın tutumu gibi etkenler bulunur. - Özgüven: Karar verebilmek için önce özgüven gerekir. Kişilerde özgüven yüksek olduğunda karar verme daha kolay olur. Ancak kararın doğruluğu için özgüvenin sağlıklı olması gerekir. Buna sahip olan kişiler, bir konuda yeterli bilgiye sahip olmadıklarında başkalarına danışabilirler. Karar verdikten sonra kararlarını sorgulamazlar. Kararları yanlış olursa, bunun yanlış olduğunu kabul ederler. Özgüveni sağlıksız olan kişiler, kararlarının doğruluğunun sorgulanmasına dayanamazlar. Kararlarını danışmadan verir ve bunların doğruluğundan kuşku duymazlar.
- Çekingenlik - Utangaçlık: Yapı itibarıyla çekingen ve utangaç olan kişiler kararsızlık yaşadıklarında, başkalarının gözünden düşecekleri konusunda endişe duyarlar. Verdikleri kararın başkaları tarafından beğenilmeyeceğini, yanlış anlaşılacağını ve eleştiri alacaklarını düşünür ve endişelenirler. Çekingen yapıda olanlar, verdikleri kararı nasıl açıklayacaklarını da sorun ederler. Kararları başkalarını etkileyecekse, bu daha zor olur. Bu yüzden kararsız görünebilirler.
- Mükemmeliyetçilik: Kişilerin kararsızlık yaşamalarının en önemli nedenlerinden biri sonu gelmeyen mükemmeliyetçiliktir. Bu kişiler ne yaparlarsa yapsınlar, mükemmele ulaşamadıklarını düşünürler. Her yaptıkları şeyde eksiklikler bulurlar. Bunlarda ayrıntılara takılır ve sonuca ulaşamazlar. İyiyi ve güzeli yapmaya çalışırken kararsızlık yaşarlar.
- Hata Yapma Korkusu: Karar verebilmek bir seçim yapmaktır. Bazı hallerde risk alabilmektir. Yapacakları seçimin hata olabileceğini düşünmek, insanları kararsız hale getirir. Hata yapacaklarında kaybedeceklerini veya diğer kişilerin tepkilerini düşünürler.
- Karşısındakinin Sevgisini Kaybetme Korkusu: Kişiler, karşısındakini kaybetmemek ve sevgisinden mahrum olmamak için kendileri kararsız kalabilirler. Kişiler kendi isteklerini yaparlarsa, istedikleri sevgiden yoksun olacaklarını düşünürler. İstekleri yokmuş gibi davranır, karar vermeyi karşı tarafa bırakır veya karşısındakinin istekleri ile hareket eder.
- Bağımlılık: Kararını kendi başına veremeyen, bunu başkasının vermesini isteyen bağımlı kişilik yapısına sahip olanlar, kararlarını başkasının vermesini isterler. Bu beklentiler dışarıdan kararsızlık olarak görünebilir.
Kararsız Biriyle Karşılaşıldığında Neler Yapılabilir?
Kararsız olan kişilerle her türlü ortamda karşılaşılabilir. Bu gibi durumlarda kararsızlığı artıracak tutum ve davranışlardan uzak durmak gerekir. Kararsızlığın artmaması için yapılacaklar ise: - Duyguların kendinizde yaratacağı etkilerden uzak kalmaya çalışın. Aşırı kararsız olmak, kişiyi öfkelendirir. Öfkenin sizi yönlendirmesine izin vermeyin.
- Karşınızdakini karar vermeye zorlamayın. Zorlama, kararsız olanları daha fazla kararsız eder.
- Özgüven duygusunu zayıflatmamak için, karşınızdakini beceriksizlikle suçlamayın. Eleştiriler belli bir üslupla yapılmalıdır.
- Karar vermeyi zorlaştıran ortamlar yaratılmamalıdır. Stresli ortamlar kararsızlığı artırır.
- Mantığını kurup, karar vermesini kolaylaştırabilirsiniz.
- Motivasyonunun artmasını sağlayın. Kararsız kalmanın bir bedeli olduğunu, kararsız kalmanın da bir karar olduğunu anlatmalısınız.
- Kararın hızlı olması gereken durumlarda, kararı karşınızdakine bırakmayın.
|
Kararsızlık gerçekten de oldukça zorlu bir durum. Günlük hayatta basit şeyler için bile karar verememek, insanı gereksiz yere strese sokabiliyor. Kendim de bazen ne giyeceğime veya ne yiyeceğime karar vermekte zorlanıyorum. Özellikle çevremdeki insanların düşüncelerine çok fazla takılınca, karar vermek neredeyse imkansız hale geliyor. Özellikle özgüven eksikliği, kararsızlık üzerinde büyük bir etkiye sahip. Bu noktada, kötü bir karar verme ihtimali bile insanı geriyor. Mükemmeliyetçilik de kararsızlığın başlıca sebeplerinden biri gibi görünüyor. Yaptığım her şeyde en iyi sonucu almak için çaba gösterirken, bazen hiçbir şey yapmamayı tercih ediyorum. Hata yapma korkusu da oldukça etkili. Yanlış bir seçim yapmaktan korkarken, doğru kararı vermekten de vazgeçebiliyorum. Karşımdaki birinin kararsızlığı ile başa çıkmak da zorlayıcı olabiliyor. Onları zorlamamak gerektiğini biliyorum ama bazen bu durum, benim de karar vermemi zorlaştırıyor. Karar verme sürecini kolaylaştırmak için mantıklı bir yaklaşım geliştirmek önemli. Sonuçta, kararsız kalmak da bir karar ve bu durumun farkında olmak, belki de ilk adım olabilir. Siz bu konuda neler düşünüyorsunuz?
Cevap yazKararsızlığın Zorluğu
Özay, kararsızlık gerçekten de günümüzde birçok insanın karşılaştığı yaygın bir sorun. Günlük yaşamda basit seçimlerde bile zorlanmak, stres seviyesini artırabiliyor. Senin de belirttiğin gibi, çevremizdeki insanların düşünceleri üzerimizde büyük bir etki yaratabiliyor. Bu durum, özgüven eksikliği ile birleştiğinde karar verme sürecini daha da karmaşık hale getiriyor.
Mükemmeliyetçilik ve Hata Korkusu
Mükemmeliyetçilik, birçok kişi için karar vermeyi zorlaştıran önemli bir faktör. Her zaman en iyi sonucun peşinde koşmak, bazen hiç adım atmamakla sonuçlanabiliyor. Hata yapma korkusu da bu döngüyü besliyor; yanlış bir seçim yapmaktan korkarken, doğru kararı vermekten vazgeçmek oldukça yaygın bir durum.
Başkalarının Kararsızlığı
Karşımdaki birinin kararsızlığına tanık olmak da zorlu bir deneyim. Onları zorlamamak gerektiğini bilmek önemli, ancak bu durum bazen kendi karar verme sürecimizi etkileyebiliyor. Bu noktada, mantıklı ve sistemli bir yaklaşım geliştirmek, karar verme sürecimizi kolaylaştırabilir.
Sonuç olarak, kararsız kalmak aslında bir karar vermek anlamına geliyor. Bu durumu kabul etmek ve üzerinde düşünmek, belki de sorunun çözümüne giden yolda atılacak ilk adım olabilir. Bu konudaki düşüncelerim, senin deneyimlerinle paralellik gösteriyor. Umarım bu zorlukları aşmanın yollarını bulursun.