Etnometodoloji Etnometodoloji, California Üniversitesi öğretim üyesi Harold Garfinkel tarafından 1960'lı yıllarda geliştirilen ve günlük yaşamdaki sosyal ilişkilerin analizine yönelik yeni bakış açıları sunan bir teoridir. Bu terim, herhangi bir sosyal oluşumun üyelerinin eylemlerinde görünen metot anlamına gelmektedir. Uzman görüşlerine göre, sosyal aktörler yaptıkları eylemlerin bilincindedir, yani insanlar neyi nasıl yaptıklarını iyi bilirler. Faaliyetlerinin, yani metodun, sahibidirler. Kişilerin içsel bilgi ve metotla yaptıkları eylemlerin hepsi sosyal realiteyi oluşturmaktadır. Etnometodoloji, insanların sahip olduğu içsel bilgi ve metotla yaptıkları eylemleri bilimsel açıdan incelemeyi amaçlar. Toplumun üyelerinin sağduyulu faaliyetlerini konu ederek, günlük yaşamın örtülü kurallarını ve doğasını su üstüne çıkarmayı hedefler. Kabul edilen sosyoloji anlayışına göre dikkat çeken bu teori, sosyoloji bilgisiyle bunun gerçeği ne kadar yansıttığını tarafsızlık ilkesi doğrultusunda sorgular. Bu alanda çalışan uzmanlar, günlük yaşamdaki yüz yüze ilişkilerin analizinde yoğunlaşmakta ve bunu insanların bakış açısıyla açıklar. Burada dil önemli bir unsurdur. Bu akımın kurucusu ve önemli bir temsilcisi olan Harold Garfinkel, öğrencilerle yaptığı diyaloglarda bu metodun gerekliliğini ve işlevselliğini ortaya koyar. Bu akım, gündelik yaşamı ve bireysel olanı araştırma nesnesi haline getirmiştir. Dışarıdaki insanın gündelik yaşamına dikkat çeken değişik yaklaşımlar ortaya atılmıştır. Toplumsal var oluşumu organize etmek için, yaptığımızın doğru bir açıklamasını sunma olanağına sahip olduğumuz iddia edilmiştir. Etnometodolojinin Temel Düşünceleri
Etnometodoloji Alanına Yöneltilen Eleştiriler
Ekstra Bilgiler Etnometodoloji, mikro-sosyolojik bir yaklaşım olarak kabul edilir ve sosyal bilimler literatüründe önemli bir yer tutar. Bu yaklaşım, günlük yaşamın incelenmesinde etnografik yöntemler ve katılımcı gözlem gibi nitel araştırma tekniklerini kullanır. Harold Garfinkel, çalışmalarında özellikle "kırma deneyleri" (breaching experiments) adı verilen yöntemlerle gündelik yaşamın normlarını ve kurallarını açığa çıkarmayı amaçlamıştır. Bu deneyler, insanların alışılmış sosyal düzenlerine müdahale ederek, bu düzenlerin nasıl işlediğini ve bireylerin bu düzenlere nasıl tepki verdiğini gözlemlemeyi amaçlar. Garfinkel'in çalışmaları, sosyolojideki yapı-fonksiyonelci yaklaşımlara ve makro-sosyolojik teorilere bir alternatif sunar ve bireylerin gündelik yaşamlarını nasıl anlamlandırdıklarını ve yapılandırdıklarını derinlemesine inceler. |