Kekemelik Belirtileri ve Tedavisi

Kekemelik, iletişimde akıcılığı etkileyen bir bozukluktur ve genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar. Seslerin, hecelerin ve kelimelerin tekrarı ile kendini gösterir. Kekemelik farklı türleri ve sebepleri olan karmaşık bir durumdur. Tedavi sürecinde bireyin kendini tanıması ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi önemlidir.
Kekemelik Belirtileri ve Tedavisi
31 Ağustos 2024

Kekemelik


Kekemelik, bireylerde konuşmanın akıcı olması ve ritmiyle ilgili bir iletişim bozukluğudur. Akıcı konuşmada zamanlama ve ritim çok önemlidir. Akıcı bir konuşmada vurgulama, hız ve doğru yerde duraklamalar farklı bile olsa, kelimeler ve sözcük grupları kendiliğinden akmalıdır. Akıcılıkta uygunsuz duraklamalar, bozukluklar, tekrarlar ve diğer sorunlar konuşmanın doğallığını etkiler. Hecelerde, seslerde ve kelimelerde yapılan uzatmalar, tekrarlar ya da duraksamalar sonucunda konuşmanın akıcılığının bozulmasına yani kekemeliğin yaşanmasına sebep olur. Bu durumda konuşmacının ne söylediği değil, nasıl konuştuğu dikkat çekici hale gelir. Konuşmayı yapan kişinin bunu fark etmesinden sonra, kekemeliğe korku ve endişe duyguları eşlik etmeye başlar. Bazı hallerde belirgin bir şekilde yüz ve vücut hareketleri konuşmaya eşlik edebilir.

Kekemelik Türleri


  • Anormal şekilde seslerin, hecelerin, kelimelerin ve cümlelerin tekrar edilmesi (Örneğin, "ha-ha-hayır," "pe-pe-peki," "ben-ben-ben de geleceğim" gibi)
  • Kelimelerin bitirilmeden kesilmesi
  • Kararsız bir konuşma ve düzensiz solunuma bağlı olarak, anormal vurgulamaların yaşanması
  • Seslerde anormal uzatmalar yapılması (Örneğin, "ç ç ç çiçek," "d d d dolap" gibi)
  • Belli bir sesi çıkartamamak ve konuşmada gerginliğin atılamaması, nefesin engellenmesi ve tıkanmasıyla sonuçlanır. Konuşmayı sürdürebilmek için yapılan mücadele açıkça görülebilir. Bu esnada yüzde gerilim, başın ani hareketleri, kaş, göz oynatma, vücutta istenmeyen hareketler gözlenir.
  • Konuşmanın zorlaşmasıyla, fazladan sesler ve kelimeler konuşmaya eşlik edebilir (Örneğin, "ya," "şey," "aman" gibi).
  • Konuşma sırasında bazı kelimeler konuşmaya uygun olmayacak şekilde söylenebilir. Kekemelik yaşayan kişiler hangi seslerin ve kelimelerin kendileri için sorun yaşadığını bilir ve bunlardan kaçınmaya çalışırlar. Bu durumda bazen konuşmamayı tercih edebilirler.

Kekemeliğin Sebepleri


Kekemeliğin sebepleri hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Uzmanlar bu sorunu yapısal bir bozukluk, sonradan öğrenilmiş bir davranış, çevresel etkenlerden oluşan bir sorun veya direniş belirtisi gibi sebeplere bağlamaktadır. Kalıtsal olarak yaşandığı yolunda çalışmalar yapılmaktadır. Ancak henüz kesin olarak bir sebebe bağlanmış bir rahatsızlık olarak tespit edilememiştir.

Kekemelik Hangi Yaşlarda ve Cinsiyette Etkili Olur?

Kekemelik, daha çok dil gelişiminin erken döneminde, yani 2-6 yaş arasında ortaya çıkmaktadır. Fakat okul döneminde ya da yetişkinlik döneminde de ortaya çıktığı gözlenmiştir. Ayrıca erkek çocuklarda kız çocuklarına göre daha yaygın ve şiddetli olarak yaşanan bir sorundur. Aynı zamanda sürekliliği de daha fazladır.

Kekemelik Süreklilik Arz Eder mi?

Çocukların çoğu dil gelişimi döneminde normal kabul edilen bir kekemelik dönemi yaşar. Çocuklar bazı hallerde kekemelik durumundan, kekeme olmadan dönebilirler. 2-6 yaşlarındaki çocuklarda düşünme hızı, kelime çıkarabilme hızından daha fazla olur. Bu sebeple çocuklarda geçici olarak kekemelik yaşanabilir. Dil öğrenme sürecinde geçici olarak kekemelik yaşanması doğal olarak kabul edilir. Kekeme olan kişilerin konuşmaları bazı zamanlarda akıcı ve düzgün olabilir. Bu daha çok iletişim kaygısının yaşanmadığı ortamlarda, oyun oynarken, şarkı söylerken gibi zamanlarda izlenebilir.

Kekemeliğin Tedavisinde Neler Yapılabilir?

Öncelikle kekemelik belirtilerini ortadan kaldırmak gerekir. Ancak bunun yanında kekeme olan kişinin kendisine, çevresine, konuşmasına olan tutumunun değiştirilmesi gerekir. Yani "yapamam" pozisyonundan, "yapabilirim" durumuna geçmeleri gerekir. Yapılan çalışmalarda ruhsal sağaltıma önem vermek gerekir. Bu uzmanlık isteyen bir durumdur. Bu nedenle işbirliğiyle hastalara bir tedavi programı uygulanmalıdır. Bunun için yapılabilecekler ise:
  • Kekemeliği Tanıtma: Bu süreçte kişiler kekeme olmasını bilmesine rağmen, kekemeliğin niteliğini bilmez. Kişinin ayna karşısında konuşması ve bunun kaydedilmesi gerekir. Kişi bunu daha sonra dinlediğinde, sorunu daha iyi görebilir. Burada ağız, çene ve dudak yapısını inceler ve kekelemeden konuşan kişilerle arasında bir fark olmadığını görebilir. Bu sorunun yapısal bir nedenden kaynaklanmadığını kişiye anlatabilir.
  • Kendini Tanıma ve Anlamasına Yardımcı Olma: Kişinin konuşmasının dışında farklı özellikleri vardır. Fakat kişiler kekemeliğe odaklandığından, bu özelliklerini göremez. Bu yüzden kişinin kendini tanımasına yardımcı olunmalıdır. Kişi kendi özelliklerinin farkına varmalıdır.
  • Başkalarını Tanıma ve Anlamada Yardımcı Olma: Kekemelik sadece kişinin iç benliğinde çatışma yaratmakla kalmaz, başkalarıyla ilişkilerini etkiler. Başkalarını tanıyamadıklarından ötürü, kekeme olanlar onları sadece kendiyle alay eden, hor gören biri gibi görür. Eğer başkalarıyla ilişki kurmak için istek duyarsa, kekemeliği ikinci plana atabilir.
  • Konuşma Etkinliklerine Katılımın Sağlanması: Konuşmayı belli bir süre erteleyerek, konuşmayarak kekemelik gizlenebilir. Ancak kekemeliğin yenilmesi için bu yeterli değildir. Bu yüzden kekeme kişi konuşmaya yönlendirilmeli, konuşma etkinliklerine katılması sağlanmalıdır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Yaltır 04 Ağustos 2024 Pazar

Kekemelikle ilgili olarak, kekeme olan bir birey olarak soruyorum: Yüz hareketlerim ve vücut hareketlerim, konuşmamın akışında gerçekten bu kadar belirgin mi oluyor? Bu durum, insanların dikkatini daha fazla çekiyor ve beni daha da endişelendiriyor. Kekemeliğimi gizlemek için konuşmaktan çok kaçınıyorum, ama bu uzun vadede sorunu çözmeme yardımcı olur mu?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Yaltır,

Kekemelikle ilgili yaşadığın endişeleri anladığımı belirtmek isterim. Kekemelik sırasında yüz ve vücut hareketlerinin belirgin olması, bu konuda farklı bir bakış açısı geliştirilmesi gerektiğini gösterebilir.

Yüz ve Vücut Hareketleri: Kekemelik sırasında yüz ve vücut hareketlerinin fark edilebilir olduğu doğrudur. Bu hareketler, konuşma sırasında yaşadığınız zorlanmanın bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Ancak bu durum, herkes tarafından aynı şekilde algılanmayabilir. İnsanlar, genellikle konuşmanın içeriğine dikkat ederler ve bu hareketleri fark etmeseler bile, önemli olan sizin söylediklerinizdir.

Endişe ve Kaçınma: Kekemeliğinizi gizlemek için konuşmaktan kaçınmak, uzun vadede sorunu çözmeye yardımcı olmayabilir. Aksine, bu durum sosyal ya da iş yaşamda daha fazla zorluk yaşamanıza neden olabilir. Kekemelikle başa çıkmanın en etkili yollarından biri, konuşma terapistinden destek almak ve konuşma alıştırmaları yapmaktır.

Destek ve Farkındalık: Kekemelikle ilgili farkındalığı artırmak ve destek almak, bu konudaki endişelerinizi azaltabilir. Konuşma terapistleri, kekemelikle başa çıkma yöntemleri konusunda size rehberlik edebilir ve kendinize olan güveninizi artırabilir.

Unutmayın ki, konuşmanızın akışındaki zorluklar sizi tanımlamaz. Kendinize olan güveninizi koruyarak ve destek alarak bu süreçte daha rahat hissedebilirsiniz.

Çok Okunanlar
Editörün Seçtiği
İlginizi Çekebilir
Panik Atak Türleri
Panik Atak Türleri
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Sosyal Fobi Nedir? Sosyal Fobi Belirtileri ve Tedavisi
Sosyal Fobi Nedir? Sosyal Fobi Belirtileri ve Tedavisi
Konsantrasyon
Konsantrasyon
Sinir Krizi Belirtileri
Sinir Krizi Belirtileri
Ajitasyon Aşırı Tutarsız Davranış Şeklidir
Ajitasyon Aşırı Tutarsız Davranış Şeklidir
Uykusuzluk Belirtileri ve Tedavisi
Uykusuzluk Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Çekingen Kişilik Bozukluğu
Çekingen Kişilik Bozukluğu
Güncel
Depresyon Testi Yapın
Depresyon Testi Yapın