Tourette Sendromu

Tourette sendromu, kişilerde aynı şekilde tekrar eden istem dışı oluşan, ani ve hızlı hareketlerden ve seslerden meydana gelmiş tiklerle karakterize olmuş nörolojik ya da nörokimyasal genetik bir rahatsızlıktır. Kişilerin içinden gelen şeyi istemsiz olarak dışarıya vurmasıdır. İlk başlarda genellikle müstehcen ya da küfürlü sözlerle uygun olmayan ortamlarda oluştuğu düşünülmüş, ancak tourette sendromu hastalarının az kısmında bu belirtiler tespit edilmiştir. Hastalarda hafif tikler şeklinde oluştuğunda, genellikle tanısı yapılamamaktadır. En fazla görülen tiklerin arasında boğaz temizleme, öksürme, göz kırpma, hayvan sesleri çıkarma, burun çekme gibi eylemler yer alır. Bu kişiler normal bir zekâ seviyesine ve yaşam süresine sahiptir.

Çocukluk döneminde başlayan tiklerin şiddeti ergenlik dönemiyle birlikte azalır. Yetişkinlik döneminde ise nadiren görülür. Çocukların %20'sinde belirli dönemlerde etkili olur. Bu genellikle göz kırpma, boğaz temizleme gibi basit ve tekrarlayıcı şekilde oluşur. Bu belirtiler insanlar tarafından huy olarak değerlendirilebilir. Bazı durumlarda görülen tikler ağırda olabilir. Daha az oranda çocuklarda çok sayıda hareket ve sesler oluşabilir. Bunlar uzun yıllar etkili olabilir. Çocuklarda başka bir sağlık sorunu tespit edilemediğinde, tourette sendromu düşünülebilir. Bu sorunlar yavaş ya da hızlı, fakat kasıtlı yapılıyor izlenimi veren sıçrama, bükülme ve seslerden oluşabilir. Bu durumda çocuğun sinirli olarak tanımlanması yaygındır. Bu kişilerde değişik tikler meydana gelirse, bunlar birbirine benzer. Bu durum beynin sinirsel iletiminin ve kimyasının ortak paydası olduğuna işaret eder.

Bu sendrom genellikle genetik bir bozukluk nedeniyle oluşur. Ancak buna sebep olan gen henüz belirlenememiştir. Yapılan araştırmalarda beynin derinliklerinde bir kısım hücrenin biçiminde ve işleyişinde farklılıklar belirlenmiştir. Beyin hücreleri nöron transmitterler adındaki kimyasal habercilerle iletişim kurmaktadır. Tourette sendromu bulunan kişilerde beyinde nöro transmitterler sayı bakımından olağan dışıdır. Bu olağan dışı iletişim nedeniyle sendromun oluştuğu bilinmektedir. Fakat yapılan kan tetkiklerinde ya da beyin görüntüleme tetkiklerinde hastalığın tanısı konulamaz.

Hastalarda görülen tikler dışında, obsesif yani takıntı düşünceler, kompulsif yani tekrarlayıcı hareketlerle birlikte diğer sıkıntılar ve gerginlik görülebilir. Çocuklarda aynı zamanda hiperaktivite bozukluğu ve dikkat eksikliği sorunları bulunabilir. Ancak hastaların hepsinde bu belirtiler görülmeyebilir. Hafif belirtileri olan kişiler doktora bile gitmez. Tikler bazı zamanlarda azalır ve çoğalma gösterebilir. Kız çocuklarda daha çok erişkinlikte düzelme gösterebilir.

Hastalığın kesin bir tedavisi yoktur. Bunun yanında oluşan belirtilere iyi gelen iyi bir ilaçta bulunmamaktadır. Tikler ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabilir. Bunun yanında ailelerin, öğretmenlerin ve arkadaşların sendrom hakkında bilgilendirilmeleri işe yarar. Bu sendromu yaşayan kişiler meslek sahibi olabilir, hayatını dilediği gibi sürdürebilir.