Obsesif Ne Demek?
Obsesif, bir kişinin normal yaşamında evham, takıntı ve endişelerle yaşadığı, bu sorunların çözüme kavuşturulmadığı durumda kişinin rahat edemediği durumların oluşması anlamına gelir. Obsesif kompulsif bozukluk olarak tanımlanan bu durum, insanların günlük yaşamını etkileyecek seviyeye gelebilir. Bu rahatsızlık, kişinin engel olamadığı ve düşüncelerinden ayıramadığı fikirlerin (obsesyon), tekrarlayıcı davranışlarla (kompulsiyon) ve eylemlerle yaşandığı ruhsal bir hastalık olarak kabul edilir.
Obsesyon ve Kompulsiyon Nedir?
Obsesyon, kişinin istem dışı olarak aklına gelen ve rahatsızlık veren düşüncelerdir. Kompulsiyon ise bu düşüncelerin yarattığı rahatsızlığı azaltmak amacıyla yapılan tekrarlayıcı davranışlardır.
Obsesyon ve Kompulsiyon Türleri
- Temizlik Kompulsiyonu ve Bulaşma Obsesyonu: Kişi, bedenine toz, kir, deterjan veya zehir gibi etkenlerin bulaşmasından korkar ve sürekli olarak temizlik yapma ihtiyacı duyar.
- Kontrol Kompulsiyonu ve Kuşku Obsesyonu: Kişi, kapının açık kalması, ocağın kapatılmaması, kilitlerin kapatılmaması veya elektriğin açık unutulması gibi durumlar konusunda sürekli olarak kontrol etme ihtiyacı duyar.
- Cinsel İçerikli Obsesyon: Kişi, kendisine yakışmayacak şekilde cinsel içerikli düşünceler geliştirir.
- Dokunma Kompulsiyonu: Kişi, belirli eşyalara veya nesnelere dokunma ihtiyacı duyar ve bu eylemi gerçekleştirmezse işleri yolunda gitmeyeceğini düşünür.
- Dini İçerikli Obsesyon: Kişi, dini inançlarına zıt olan takıntılar geliştirir.
- Simetri Obsesyonu ve Kompulsiyonu: Kişi, çevresindeki eşyaların düzenli ve simetrik olmasını ister.
- Saklama ve Biriktirme Kompulsiyonları: Kişi, her zaman ihtiyaç duyulabileceği düşüncesiyle eşyaları saklar ve biriktirir.
- Sayma Kompulsiyonu: Kişi, yaptığı eylemleri belirli bir sayıya ulaşana kadar tekrarlama ihtiyacı duyar.
- Batıl İnançlar, Renkler ve Sayıların Uğursuz Sayılması: Kişi, belirli batıl inançlara sahip olabilir ve bazı renkleri veya sayıları uğursuz kabul edebilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğun Nedenleri
- Kalıtımsal Nedenler: Ailede bu sorunun var olması, kalıtımsal bir hastalık olduğunu düşündürebilir.
- Çocukluk Döneminde Yaşanan Travmatik Olaylar: Çocukluk döneminde yaşanan cinsel istismar, stres gibi travmatik olaylar, obsesif bir kişilik bozukluğuna yol açabilir.
- Beyin İşlevlerinde Bozukluk ve Serotonin Hormonu: Serotonin hormonundaki ve beyin işlevlerindeki bozuklukların rahatsızlığın yaşanmasında etken olduğu düşünülmektedir.
- Kişilik Özellikleri: Sert, katı, titiz, kuralcı ve mükemmeliyetçi kişilerin bu sorunu yaşama olasılığı daha yüksektir.
Obsesif Kişiler Nasıl Anlaşılır?
Obsesif olup olmadığınızı anlamak için kendinize bazı sorular sorabilirsiniz. Bu soruların saçma olmasına rağmen düşüncelerden atılamaması obsesif kişilere ait bir özelliktir. Örnek sorular:
- Sevdiğim insanların başına kötü bir şey gelirse?
- Sevdiğim kişilere zarar verebilir miyim?
- Yürürken değdiğim kişilere mikrop bulaştırır mıyım?
- Arabayla duvara çarpmak istiyorum gibi düşüncelerim var mı?
Obsesif Kompulsif Bozukluğun Tedavisi
Obsesif kompulsif bozukluk, kişinin yaşamını zorlaştıran, toplum içinde ilişkilerini sınırlayabilen ve yaşam kalitesini düşüren etkilere sahiptir. Obsesif olan kişiler, bu durumu kronik hale getirmeden tedavi edilmelidir. Kullanılacak ilaçlar ve psikoterapilerle uygulanan tedavi, hastalar iyileşme etkisini gösterene kadar devam etmelidir. Bu tedaviler bir arada uygulanabileceği gibi, sadece psikoterapi de uygulanabilir.
|
.jpg "Bipolar Bozukluk Belirtileri ve Tedavisi")
Obsesif bir ruh hali içinde olan biri olarak, sürekli aklıma takılan düşüncelerle baş etmek gerçekten zorlayıcı olabilir mi? Mesela, sevdiğim birinin başına kötü bir şey gelmesinden duyduğum korku, beni sürekli tedirgin edebilir. Sürekli olarak kontrol etme ihtiyacı hissetmek, günlük yaşantımı nasıl etkiliyor? Temizlik veya kontrol kompulsiyonları gibi durumlar, başkalarıyla olan ilişkilerimi nasıl etkiliyor? Bu düşüncelerin beni nasıl esir aldığını anlamak için kendime sormam gereken başka sorular var mı? Tedavi sürecinde ne gibi zorluklar yaşayabilirim ve bu zorlukları aşmak için neler yapabilirim?
Cevap yazCelal Efe,
Obsesif Düşüncelerle Başa Çıkmak
Obsesif düşünceler, kişinin zihninde sürekli dönen ve rahatsız edici hale gelen düşüncelerdir. Sevdiğin birine bir şey olmasından duyduğun korku, bu tür düşüncelerin en yaygın örneklerinden biridir. Bu durum, sürekli olarak o kişiyi kontrol etme ihtiyacını doğurabilir ve bu da günlük yaşantını olumsuz etkileyebilir.
Günlük Yaşantıya Etkisi
Kontrol etme ihtiyacı, zamanla sosyal ilişkilerini zedeleyebilir; çünkü sürekli tedirginlik hissetmek, insanlarla olan etkileşimlerini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu durum, hem senin hem de sevdiklerinin stres seviyelerini artırabilir. Temizlik veya kontrol kompulsiyonları, yaşam kaliteni düşürebilir ve sosyal ortamlardan uzaklaşmana neden olabilir.
Kendine Sorulacak Sorular
Kendine sormak isteyebileceğin bazı sorular şunlar olabilir: Bu düşünceler benim hayatımı ne kadar kısıtlıyor? Hangi durumlarda bu düşünceler daha yoğun hale geliyor? Bu düşünceleri kontrol altına almanın yolları var mı? Bu sorular, durumunu anlamanı kolaylaştırabilir.
Tedavi Sürecinde Yaşanabilecek Zorluklar
Tedavi sürecinde, düşüncelerinle yüzleşmek zor olabilir. Kendini rahatsız hissetmen, tedaviye karşı isteksizliğe yol açabilir. Ayrıca, tedavi süreci zaman alıcı olabilir ve bu da sabırsızlık yaratabilir.
Zorlukların Üstesinden Gelmek İçin Yapabileceklerin
Zorlukların üstesinden gelmek için profesyonel yardım almak, destek gruplarına katılmak ve duygu ve düşüncelerini başkalarıyla paylaşmak faydalı olabilir. Ayrıca, günlük tutarak düşüncelerini ifade etmek ve meditasyon gibi rahatlatıcı teknikler denemek de yararlı olabilir. Sabırlı olmak ve sürecin doğal akışını kabul etmek, tedavi sürecinde önemli bir adımdır.