Zihin haritası, kelimelerin ve düşüncelerin birbirine bağlanması ve bunların anahtar kelime ya da düşünce etrafında toplanması için kullanılan bir diyagramdır. Düşüncelerin oluşturulması, görsel hale getirilmesi, tasarlanması ve sınıflandırılmasıyla eğitimde, organizasyonda, karar almada ve problem çözümünde kullanılır. Bilgiler arasında anlamsal veya diğer bağlantıları gösteren resimli bir diyagramdır. Çoğunlukla diyagramlar, resim, kelime ve çizgileri içerir. Bir kelimeyi ya da fikri düşündüğünüzde, beyin bunlardan yayılan kelimelere ve düşüncelere ulaşır. Bu düşüncelerle bağlantılı olabilecek çok sayıda düşünce bulunmaktadır. Bu süreç ilk düşünceden başlayarak, sonsuza kadar sürebilir.

Bilgi çağında zihin haritaları birçok açıdan faydalıdır. Beynin kelime, liste, çizgi kullanma gibi becerilerinden geleneksel not alma teknikleri belli oranda yararlanabilir. Ancak bu yöntem genellikle tek renk kullanmakta ve kişinin yeteneklerinin sadece yarısından faydalanabilmektedir. Tek renkle alınan notlar genellikle monoton ve sıkıcıdır. Zihin haritası ise bir not alma ve düşünme tekniği olarak kullanılır. Bu sayede notlar daha yaratıcı şekilde alınır, daha kolay hatırlanır ve kişinin bu konuyu daha kolay öğrenmesini sağlar. Bu yöntem beynin bilgiyi algılaması ve saklaması için en uygun tekniktir.

Zihin haritası, beyinde saklanan bilgilerin görsel olarak resmini yaratır. Bu sayede beyindeki bilgiler hafızada daha kolay tutulurken, kağıda daha kolay aktarılır. Kişideki yaratıcı düşünceyi ortaya çıkararak zaman kazandıran bir yöntemdir. Kişiler bu tekniği öğrendiklerinde ders çalışma ve planlama, problem çözme, konuşma hazırlama, özet çıkarma gibi birçok konuda başarılı olabilirler. Bununla birlikte şekiller, renkler, semboller ve çizimler kullanılabilir.

Bu yöntem sadece hızlı not alma tekniği değildir. Kullanım alanı oldukça geniştir. Bu alanların bazıları şunlardır;

Haritalama, temel düşünce ve bu düşünceye bağlı olan fikirleri detaylandırarak bunlar arasında ilişkiler kurma tekniğidir. Diğer tekniklerle kıyaslandığında, daha kolay bir çalışma sağlar. Bunlar kişiye özel simgeler ve kelimeler kullanılarak yapılmaktadır. Hafızaya alınacak düşünceler uzun cümleler yerine, anahtar kelimelerden oluşur. Bunlar dallar, oklar ve bağlayıcılarla birleştirilir. Bellekte bağlanarak, yeni bilgilerin oluşturulmasına ve hatırlanmasına yardımcı olur. Aynı zamanda kişinin zaman kazanmasına yardımcı olur.