Manik Depresif Bozukluk: Tanımı ve Genel Bilgiler Manik depresif bozukluk, kişinin depresyon, mani, hipomani ve duygudurum bozukluklarının sınıfını belirleyen tanısal bir kategoridir. Rahatsızlık, bipolar bozukluk veya iki uçlu duygudurum bozukluğu olarak da bilinir. Bu rahatsızlıkta kişinin duygu hali maniden depresyona doğru gidip gelmektedir. Bu dalgalanmalar saatler sürebileceği gibi, aylarca da devam edebilir. Sağlıklı bireyleri etkilemeyen durumlar, bu hastalarda hayatı tehdit eden seviyelere ulaşabilir. Rahatsızlık genellikle genç ergenlerde ortaya çıkmaktadır. Psikiyatri kliniklerinde tedavi gören hastaların çoğunluğu manik depresif hastalardır. Tedavi edilebilir bir hastalık olmasına rağmen, atakların yıkıcı olması ve hastaya ve çevresine zarar vermesi nedeniyle tedavinin önemsenmesi gerekir. Yaşam boyu süren bir rahatsızlık olması ve dönemsel atakların yaşanması, hastaların sürekli tedavi altında olmasının faydalı olacağını gösterir. Tedavi altındaki hastalarda ataklarda düzelme gözlemlenmektedir. Bu yüzden erken teşhis ve tedaviye başlanmasının büyük önemi vardır. Hastaların çoğunda sıkça iş değişikliği, hesapsız hareketler nedeniyle iflaslar, biten evlilikler, madde bağımlılıkları görülür. Rahatsızlığın en kötü sonuçlarından biri, ataklar sırasındaki intihar girişimleridir. Hastalığa yakalananların ilk beş yıl içerisinde bu girişimleri oldukça fazladır. Ancak bu hastaların bir kısmında bulunan liderlik ve yaratıcılık vasıflarını, hastalığın neticelerinden dolayı kullanamazlar. Manik Depresif Belirtileri Mani Dönemindeki Belirtiler: Bu dönemde enerji ve aktivite fazlalığı görülür. Hastada az uyku dikkat çeker. Buna rağmen uykuya ihtiyaç duymaz. Bunun yanı sıra hareketli ve fazla konuşur. Hastalar fazla konuştuklarından, sesleri kısılabilir, konuşmaları anlamsız hale gelebilir. Bu dönemde yaşanan olumsuzlukların yanı sıra dikkat bozulması, mantıksız yatırımlar, aşırı para harcama isteği, cinsel istekte artış gözlemlenebilir. Kişi aşırı neşeli olsa da istediği yapılmadığında sinirlenir, öfke patlamaları yaşar. İş ve okul hayatı etkilenir, sosyal uyumu bozulur. Kişide özgüven artışı da dikkat çekicidir. Eğitimi yeterli olmasa da kişi her şeye kendini uygun görür. Cesareti artar, kavgalara daha meyilli olur. Depresif Dönemindeki Belirtiler: Bu bozukluğun en belirgin özelliklerinden biri, iki farklı atakla seyretmesidir. Yani hastada önce mani dönemi yaşanır, daha sonra depresyon dönemine geçiş olur. Bunun tersi bir durumda gelişebilir. Bu sebeple sıkça depresyon geçiren hastaların, mani olasılığını ihmal etmemek gerekir. Hastalığa manik depresif diyebilmek için, iki atağın yaşanması gerekir. Bu dönem mani dönemin tam tersi bir durumdur. Hasta içine kapanarak, dış dünyadan kopar. İştahsızlık, kilo kayıpları, iç sıkıntıları ve mutsuzluk duyguları yaşar. Hiçbir işe yaramadığını düşünerek, değersiz biri olduğunu zanneder. Bunların değiştirilmesi oldukça zordur. Hastalarda bitkinlik ve fazla uyuma belirtileri görülür. Bu dönem oldukça zorlu olduğundan ve intihar girişimi olabileceğinden, acilen tedaviye başlamak gerekir. Manik Depresif Tedavisi Hastalığın tedavisi için dört farklı dönem bulunmaktadır:
Tedavi sürecinde psikoterapi, ilaç tedavisi ve sosyal destek önemli rol oynamaktadır. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyebilir ve hastaların yaşam kalitesini artırabilir. Manik depresif bozukluk, hayat boyu süren bir rahatsızlık olmasına rağmen, uygun tedavi ve destekle yönetilebilir. Hastaların ve ailelerinin bilinçli olması, tedavi sürecinin başarısını artırır ve hastaların daha kaliteli bir yaşam sürmelerine yardımcı olur. |