Eşcinsellik, aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantik, cinsel çekim veya cinsel davranış olarak tanımlanır. Bir yönelim olarak, kişiyi ağırlıklı ya da tamamen kendisiyle aynı cinsiyetteki kişilere karşı romantik veya cinsel çekim yaşamaya yönlendiren kalıcı bir kişisel nitelik olarak belirtilir. Ayrıca, bu çekimlere dayanan davranışlar ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerle olan topluluğa üyelik hissi de kapsar.

Eşcinsellik, heteroseksüellik ve biseksüellikle birlikte cinsel yönelim spektrumundaki üç ana yönelimden biridir. Bilim insanları, insanların neden belirli bir cinsel yönelim geliştirdiği konusunda ortak bir görüşe sahip değildirler. Cinsel yönelimin kökeni üzerine yapılan araştırmalarda genetik faktörler, erken rahim ortamı veya ikisinin kombinasyonu gibi biyolojik teoriler yaygın olarak kabul görmektedir. Ailenin yetiştirme şeklinin veya erken çocukluk deneyimlerinin cinsel yönelimi etkilediğine dair güçlü bir kanıt bulunmamaktadır. Bazı çevrelerde eşcinsel aktivitenin doğaya aykırı veya fonksiyonel bir bozukluk olduğu düşünülse de, araştırmalar eşcinselliğin insan cinselliğinin normal ve pozitif bir varyasyonu olduğunu ve negatif psikolojik etkilerinin olmadığını göstermektedir. Çoğu insan, kendi cinsel yönelimlerinde çok az tercih hissi yaşar veya hiç yaşamaz. Cinsel yönelimi değiştirmeyi amaçlayan psikolojik müdahalelerin işe yaradığına dair yeterli kanıt yoktur.

Eşcinselleri tanımlamak için çok çeşitli kavramlar bulunmaktadır. Kadın eşcinselleri tanımlamak için kullanılan "lezbiyen" kelimesi 1800'lü yıllardan beri kullanılırken, Fransızca kökenli "gey" (Türkçe: gey ya da gay, Fransızca: gai, İngilizce: gay) sözcüğü, 1960'larda önceleri sadece erkek eşcinselleri tanımlamak için kullanılmaya başlanmıştır. Zamanla tüm eşcinseller için kullanılabilir hale gelmiştir. Eşcinsellere cinsel yönelimlerinden dolayı uygulanan fiziksel ve sözlü şiddet, eşcinsel anlamına gelen argo tabirlerin hakaret veya aşağılama amacıyla kullanılması, birçok gelişmiş ülkede nefret suçu kapsamına girer ve cezai yaptırımla karşılaşabilir.

Gay veya lezbiyen kimlikli ve eşcinsel deneyim yaşayan kişilerin sayısını ölçmek, araştırmacılar için çeşitli nedenlerden dolayı zordur. Bu nedenlerin arasında, eşcinsel kişilerin homofobik ve heteroseksist ayrımcılık yüzünden kimliklerini açık olarak belli etmemeleri de yer almaktadır. Eşcinsel davranışlar aynı zamanda birçok hayvan türünde de görülmektedir.

Yalnızca nüfus sayımları ve politik şartlar görünürlüklerini kolaylaştırmasına rağmen, birçok gay ve lezbiyen ciddi birliktelikler kurmaktadır. İlişkideki tarafların kendi psikolojik algılayışları açısından bu tür ilişkiler ile heteroseksüel ilişkiler arasında hiçbir fark yoktur. Kaydedilmiş tarih boyunca eşcinsel ilişkiler ve eylemler, aldıkları şekle ve bulundukları kültürlere bağlı olarak, zaman zaman takdir edilmiş, zaman zaman da yargılanmışlardır. 19. yüzyılın sonlarından beri, eşcinsellerin görünürlük ve tanınmasının artırılması yanında; evlilikler, medeni birliktelikler, evlat edinme ve ebeveynlik; işe ve askere alınma ile sağlık hizmetlerine eşit erişim gibi yasal hakların kazanılması için büyük bir mücadele verilmektedir.

Hayvanlar aleminde de eşcinsel davranış sergileyen veya eşcinsel ilişkiye giren canlılar mevcuttur. Sosyal türlerde yaygın olan bu durum, özellikle deniz kuşlarında, memelilerde, maymunlarda ve büyük insansı türlerde rastlanır. Eşcinsel davranış, yaklaşık 1500 türde gözlemlenmiş ve bunlardan yaklaşık 500'ü kapsamlı olarak incelenmiş ve dosyalanmıştır.